Gemengde reacties in Nederland op afschaffing STAP-budget

Bekendheid

Het STAP-budget, bedoeld om werkenden en werkzoekenden te ondersteunen bij hun opleidingsbehoeften, blijkt bij een aanzienlijk deel van de Nederlandse bevolking nog relatief onbekend te zijn. Uit onderzoek blijkt dat 37% van Nederland bekend is met het STAP-budget en precies weet wat het inhoudt, tegenover ruim 40% van Nederland die nog nooit van het STAP-budget heeft gehoord. Hoger opgeleiden zijn vaker bekend met het STAP-budget dan lager opgeleiden (60% vs. 15%).

Afschaffing

Op 28 april 2023 besloot het kabinet om het STAP-budget af te schaffen. Het nieuws dat het STAP-budget zal worden afgeschaft is inmiddels bekend bij 35% van de Nederlandse bevolking. Vooral mensen tussen de 18 t/m 54 jaar zijn het bekend met de afschaffing. Maar wat vindt Nederland daarvan? De reacties van Nederlanders op de afschaffing van het STAP-budget zijn verdeeld. Terwijl 53% van Nederland neutraal staat tegenover deze beslissing, betreurt 25% het verlies ervan. 22% van de Nederlanders omarmt het afschaffen en is positief of zelfs zeer positief over de afschaffing. Nederlanders tussen de 18 t/m 54 jaar zijn over het algemeen negatiever over de afschaffing. Dit is op zich logisch is omdat deze groep over het algemeen vaker bezig is met Leven Lang Ontwikkelen en op dit moment ook vaker gebruik maakt van het STAP-budget.

Mogelijke gevolgen

Hoewel de exacte impact van het afschaffen van het STAP-budget pas in de loop van 2024 duidelijk zal worden, kan dit mogelijke gevolgen hebben voor de leer- en ontwikkelparticipatie van de bevolking. Ruim een vierde van Nederland (27%) acht de kans kleiner dat ze (nog) een training, cursus of opleiding gaan volgen als men geen gebruik (meer) kan maken van het STAP-budget. 30% Van Nederland acht de kans niet kleiner. Het STAP-budget heeft een aanzienlijke invloed op het starten van trainingen, cursussen en opleidingen. Een deel van de respondenten in het onderzoek heeft aangegeven dat zij eerder gebruik hebben gemaakt van het STAP-budget. Van deze respondenten geeft meer dan de helft (54%) aan dat zij zonder deze financiële ondersteuning waarschijnlijk niet zouden zijn begonnen aan het opleidingstraject.

Toekomstige alternatieven

Met het naderende einde van het STAP-budget is Nederlanders gevraagd met  ideeën te komen hoe de overheid hen kan stimuleren om te blijven leren en ontwikkelen. Opties die worden geopperd zijn onder andere belastingaftrek of belastingvoordeel voor studiekosten, de invoering van leercheques of een nieuwe vorm van het STAP-budget met alleen nog erkende opleidingen en instituten. Daarnaast geven Nederlanders aan dat ze zelfredzaam willen zijn en in staat zijn om zelf naar alternatieve financieringsmogelijkheden te zoeken om in hun opleidingsbehoeften te voorzien, zonder afhankelijk te zijn van overheidssteun.

De komende maanden zal er meer duidelijkheid ontstaan over de afwikkeling van het STAP-budget en hoe de overheid van plan is om Nederlanders te blijven stimuleren om deel te nemen aan een leven lang ontwikkelen. Markteffect blijft betrokken bij dit belangrijke onderwerp en zal de keuzes en plannen aandachtig blijven volgen voor wellicht een vervolgonderzoek. Voor suggesties zijn wij uiteraard beschikbaar.

Onderzoeksverantwoording

Het onderzoek is bevraagd middels het panel van Markteffect. Er zijn in totaal 1.058 respondenten bevraagd. De verzamelde data zijn gewogen naar geslacht, leeftijd en opleidingsniveau. Het onderzoek, dat plaatsvond in juni 2023, werd op eigen initiatief van Markteffect uitgevoerd met als doel inzicht te krijgen in het thema ‘Leven Lang Ontwikkelen’. In dit artikel zijn de belangrijkste resultaten gedeeld. Er is geen whitepaper of rapportage beschikbaar. Voor vragen zijn we uiteraard beschikbaar. Neem gerust contact op met Davy Zwegers (Senior Client Consultant Onderwijs).