Nederlandse voetbalfans stuk minder enthousiast over VAR

Dat blijk uit een enquête die marktonderzoeksbureau Markteffect in samenwerking met deze site heeft uitgevoerd onder ruim duizend Nederlandse Eredivisievolgers. De Video Assistant Referee (VAR) deed aan het begin van vorig seizoen (2018/2019) zijn intrede in de Eredivisie. Die videoscheidsrechter bekijkt de wedstrijdbeelden vanuit Zeist en kan via een ‘oortje’ met de scheidsrechter op het veld communiceren.

Daling van 65 procent naar 48 procent

In december vorig jaar zei 65 procent van de voetbalfans dat ze positief tegenover de VAR stonden, dat percentage is nu gedaald tot 48 procent. De voornaamste klachten: er worden nog steeds foute beslissingen genomen én het is vaak lang wachten tot de VAR en de scheidsrechter hebben besloten of een doelpunt telt en of een overtreding een penalty is.

,,Het duurt allemaal veel te lang nu”, stelt een ondervraagde. Een ander: ,,Beslissingen zijn soms niet te volgen.” Bijna de helft van de ondervraagden (46 procent) stelt dat de VAR het voetbal er niet leuker op heeft gemaakt.

,,Het duurt allemaal veel te lang nu”, stelt een ondervraagde. Een ander: ,,Beslissingen zijn soms niet te volgen.” Bijna de helft van de ondervraagden (46 procent) stelt dat de VAR het voetbal er niet leuker op heeft gemaakt.

Voetbal wel eerlijker geworden

Toch zegt twee derde van de ondervraagden ook dat de videoscheids een verbetering is voor het voetbal. En zestig procent stelt dat de VAR de Eredivisie eerlijker heeft gemaakt. Volgens de KNVB werd vorig seizoen in 87 gevallen een foute beslissing van de scheidsrechter teruggedraaid na ingrijpen van de VAR.

,,Wat ook blijkt: een overgrote meerderheid van de fans wil meer uitleg over VAR-situaties tijdens de wedstrijd”, stelt Bart van de Pasch van Markteffect. De KNVB is daarover in overleg met de clubs en streeft er naar dat nog voor de winterstop in te voeren. ,,Bijvoorbeeld door een tekst als: ‘check mogelijk hands’ te laten zien in het stadion”, stelt een woordvoerder van de bond. ,,De VAR heeft het voetbal eerlijker en sportiever gemaakt, maar de invoering van nieuwe dingen brengt altijd gewenning met zich.”

Stadionbezoeker heeft meeste last na invoering van de VAR: ‘We zijn anders gaan juichen’
Het voetbal in de eredivisie is dan misschien wel eerlijker geworden door de komst van de videoscheidsrechter, die VAR heeft het er niet per se leuker op gemaakt, oordeelt de Nederlandse voetbalfan. De fans willen in ieder geval meer uitleg als de videoscheids aan het werk is.

,,Soms snap je niet waarom de VAR ingrijpt”, zegt een stadionbezoeker. Een ander: ,,In het stadion wacht je soms minutenlang op uitsluitsel. De echte emotie verdwijnt. Je durft niet meer te juichen.’’ Een derde: ,,Toeschouwers reageren te emotioneel. Door ze de beelden van de VAR te laten zien, kun je ze de mond snoeren.’’

Begin vorig seizoen werd die Video Assistant Referee in de Nederlandse Eredivisie geïntroduceerd. Vanuit een speciale VAR-room in het KNVB-centrum in Zeist kijkt de videoscheidsrechter mee met de camerabeelden van de wedstrijd, via een ‘oortje’ staat hij in contact met de scheidsrechter op het veld en kan hij ingrijpen of advies geven bij twijfels over een doelpunt, een strafschop of een rode kaart.

Verkeerde beslissingen

Wat duidelijk lijkt na ruim 300 wedstrijden met een VAR: de voetbalfan is nog niet helemaal aan de videoscheids gewend. Meer dan 90 procent van die voetbalfans vindt het dan ook een goed idee dat de KNVB van plan is om de VAR-beslissingen in het stadion meer te gaan toelichten.

Meer uitleg

,,Uit de enquête komt naar voren dat de invoering van de VAR het meest ingrijpend is geweest voor de stadionbezoeker’’, zegt Bart van de Pasch van Markteffect. ,,Die krijgt namelijk geen uitleg bij wat er speelt.’’ De fan ziet vanaf zijn stoeltje alleen dat het spel stil ligt en de scheidsrechter via zijn ‘oortje’ naar de videoref luistert.’’ Het is na een doelpunt niet altijd duidelijk waarover overlegd wordt: buitenspel, hands of een overtreding voorafgaande aan de goal? ,,92 procent van de ondervraagden vindt het een goed idee als de KNVB meer uitleg gaat geven. Probleem is natuurlijk wel dat je lang niet in alle stadions de videobeelden kunt laten zien die de tv-kijker wel ziet.’’

Uit eerdere KNVB-cijfers blijkt dat de VAR vorig seizoen bij 326 wedstrijden in het betaalde voetbal werd ingezet. De videorefs bekeken 4000 spelmomenten, 87 keer werd een foute beslissing van de scheidsrechter op advies van zijn videoassistent teruggedraaid, 28 keer gaf de VAR zelf een verkeerd advies. Uit de enquête komt naar voren dat 60 procent van de fans vindt dat het voetbal eerlijker is geworden door de videobeelden. Twee derde vindt de VAR daarom een verbetering.

‘Verbetering voor het voetbal’

Ook de KNVB vindt de videoref ‘een verbetering voor het voetbal’. ,,De VAR heeft het voetbal eerlijker en sportiever gemaakt. De invoering van nieuwe dingen brengt altijd gewenning met zich mee. Zowel spelers, trainers, scheidsrechters, toeschouwers als media moeten wennen aan de VAR’’, stelt een woordvoerder. De bond streeft ernaar om, in overleg met de clubs, nog voor de winterstop meer informatie in de stadions te geven over een VAR-situatie. ,,Bijvoorbeeld ‘check mogelijk hands’ of ‘doelpunt afgekeurd – buitenspel’’’, zegt een woordvoerder. Beelden van de situatie zullen niet vertoond worden, de communicatie tussen de scheids en zijn assistenten voorlopig ook nog niet.

‘Nou, we hadden de VAR lekker mee vandaag’

Susanne van Veldhoven is groot fan van ADO Den Haag. Ze geeft haar mening over de VAR:

Ben je net juichend omhoog gesprongen van je stoeltje, grijpt de scheidsrechter opeens naar zijn oor. Kan het hele stadion wachten tot de videoscheids de camerabeelden van de goal nog een keer bekeken hebben. ,,Dit is voetballen, he, geen biljarten.’’

Ja, zegt Susanne van Veldhoven, groot fan van ADO Den Haag, het voetbal in de eredivisie is er vast eerlijker op geworden door de videoscheidsrechter. ,,Maar niet leuker. Want soms is voetbal gewoon niet eerlijk, he. Dan kon je vroeger tenminste lekker mopperen op de scheids.

Ruim een jaar geleden, aan het begin van het voetbalseizoen 2018/2019 werd de Video Assistant Referee (VAR) een standaard aanwezige factor in het Nederlandse Eredivisievoetbal. Vanuit een zaal in Zeist kijken twee assistent-scheidsrechters via camerabeelden mee met de scheidsrechter en zijn assistenten op het voetbalveld. In een verhaal over de VAR, in december 2018, in deze krant zei Van Veldhoven daarover: ,,Ik vind het niks, van mij mogen we ermee stoppen.’’

Is de fanatieke ADO-fan 10 maanden en een wedstrijdje of 25 verder van mening veranderd? ,,Nee. Ik vind dat terugfluiten echt heel irritant. Blijkt het drie centimeter buitenspel te zijn geweest. Ja, dat is eerlijker, maar waar gaat het over! Dit is voetballen, he, geen biljarten.’’

Uit een enquête die martkonderzoeksbureau Markteffect samen met deze krant deed, blijkt dat het percentage voetbalfans dat positief tegenover de VAR staat, is gedaald: van 65 naar 48 procent. Van Veldhoven: ,,Als ADO scoort, dan spring je op, maar dan schrik je omdat je nog niet weet of ie telt. En als je een tijd hebt gewacht en hij telt alsnog, dan juich je toch anders.’’

En, zegt ze, ook de videoscheids heeft geen einde gebracht aan de discussie over overtredingen en wel of geen penalty. ,,Ze kijken er nu gewoon met meer mensen naar. Maar het blijven altijd meningen. Dus nu kun je na de wedstrijd zeggen: ‘Nou, we hadden de VAR lekker mee vandaag.’ Ik weet niet of dat de bedoeling was van de KNVB?’’

Dit artikel werd geplaatst op 4 oktober geplaatst op de website van AD