Lachgasverbod zorgt niet voor vermindering lachgasgebruik

Vanaf dit jaar is het officieel verboden: het bezitten, verkopen en vervoeren van lachgas. Vooral onder jongeren is het gebruiken van lachgas al jaren erg populair, met alle gevolgen van dien. Bijna de helft van de jongeren geeft echter aan dat het verbod geen invloed heeft op hun lachgasgebruik. Zo blijkt uit het onderzoek ‘Jongeren en het lachgasverbod’ van stichting TeamAlert.

Lachgas populaire ‘partydrug’

Een kwart van de jongeren uit het onderzoek van TeamAlert gebruikt lachgas waarvan een op de tien wekelijks een ballonnetje neemt. Het lachgasgebruik is al jaren een zorgwekkend probleem onder jongeren. Het veroorzaakt verschillende gezondheidsrisico’s en gevaarlijke verkeersituaties. Van dwarslaesies tot dodelijke ongevallen: een onschuldig middel is het niet. De afgelopen jaren was lachgas een veelbesproken onderwerp en hadden meer dan 200 gemeenten al een plaatselijk lachgasverbod. Sinds 1 januari 2023 is het landelijke lachgasverbod van kracht.

Invloed lachgasverbod op gebruik

Jongerenorganisatie TeamAlert onderzocht onder 667 jongeren in hoeverre ze denken dat het lachgasverbod invloed heeft op het lachgasgebruik van jongeren. Het verbod heeft als doel om het recreatief gebruik terug te dringen. De meerderheid van de jonge lachgasgebruikers (66%) verwacht echter niet dat het lachgasverbod zorgt voor een vermindering van het gebruik. Bovendien geeft meer dan de helft van de gebruikers aan dat ze door het verbod niet van plan zijn hun eigen lachgasgebruik te verminderen. De niet-lachgasgebruikers hebben meer vertrouwen in het verbod. Ook denken meer niet-lachgasgebruikers (62%) dat de pakkans groter is geworden door het verbod dan de lachgasgebruikers (46%). Zo blijkt uit het onderzoek van TeamAlert.

Lachgas in het verkeer

Jongeren gebruiken lachgas het vaakst op een feestje of bij anderen thuis. Daarnaast is ook de auto een erg populaire plek voor jongeren om lachgas te gebruiken. Wanneer jongeren in een geparkeerde auto lachgas gebruiken, is de stap om onder invloed te gaan rijden klein. Door het lachgasgebruik in de auto zijn er de afgelopen jaren tientallen doden en honderden gewonden gevallen bij verkeersongelukken. Ruim twee op de vijf lachgasgebruikers in het verkeer is door het verbod van plan te stoppen met lachgasgebruik in de auto. Ook denkt bijna de helft van de lachgasgebruikers in de auto (45%) dat de pakkans met lachgas in het verkeer door het verbod groter wordt.

Handhaving politie

Om het lachgasgebruik onder jongeren terug te dringen, zijn verschillende maatregelen mogelijk. Uit het onderzoek blijkt dat vooral handhaving van de politie volgens jongeren een belangrijke rol speelt bij het verminderen van lachgasgebruik. Hierbij gaat het zowel om de handhaving van de verkoop van lachgas als het lachgasgebruik zelf. Van de niet-lachgasgebruikers denkt een grote groep jongeren daarnaast dat het lachgasverbruik verminderd kan worden door de zichtbaarheid van lachgas op social media te verminderen. Van de lachgasgebruikers is een op de drie jongeren van mening dat geen enkele maatregel zorgt voor een vermindering van het lachgasgebruik. De mening van jongeren over effectieve maatregelen is dus, naast de maatregel handhaving van politie, erg verdeeld.

Het onderzoek

Wat vinden jongeren van het verbod, nu (december 2022) de plannen voor een lachgasverbod daadwerkelijk worden doorgevoerd? Denken ze dat het verbod invloed heeft op het lachgasgebruik in Nederland? Zijn ze van plan om hun eigen gebruik te minderen? Om deze vragen te beantwoorden heeft Markteffect B.V. in opdracht van TeamAlert in december 2022 onderzoek uitgevoerd naar jongeren en het lachgasverbod. In totaal hebben 667 jongeren deelgenomen aan dit onderzoek.